NIF…Never Ends - ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΕΣ

Περισσότερες Πληροφορίες:

Η συγκλονιστική ιστορία μιας 12χρονης υπηρέτριας

Ήταν μια εποχή που ανήλικα και άπορα κορίτσια υιοθετούνταν από επιφανείς οικογένειες ως ψυχοκόρες, εργάζονταν δηλαδή ως εσωτερικές οικιακοί βοηθοί, σε μια ιδιάζουσα κατάσταση σύγχρονης δουλείας, με τις πάμφτωχες οικογένειές τους να θεωρούν ότι εξασφαλίζουν στα κορίτσια τους ένα καλύτερο μέλλον.

Ανάμεσα σε αυτά τα κορίτσια, ήταν η 12χρονη Σπυριδούλα Ράπτη, το όγδοο παιδί μιας φτωχής οικογένειας, από τη Ματαράγκα Αγρινίου, η οποία μετακόμισε στον Πειραιά για να εργαστεί στο εύπορο σπίτι του Γιώργου και της Αντιγόνης Βεϊζαδέ. Επί δύο συναπτά έτη, όπως αποκαλύφθηκε στο νοσοκομείο, το ζεύγος την κακοποιούσε σωματικά και ψυχικά, φτάνοντας στο σημείο να την κάψουν με το ηλεκτρικό σίδερο στο σώμα και το πρόσωπο, κατηγορώντας την ότι τους έκλεψε 50 δολάρια. Η Σπυριδούλα όμως, βρήκε το θάρρος να μιλήσει, σπάζοντας τον φαύλο κύκλο της βίας.

Από εκείνη τη στιγμή η Σπυριδούλα έγινε λαϊκό ίνδαλμα και πηγή ενδυνάμωσης για γενιές και γενιές γυναικών που υφίστανται κακοποίηση και καταφέρνουν να την αρθρώσουν και την τερματίσουν.

Η συγγραφέας

Η Σπυριδούλα «… έγινε σύμβολο εργατικού κινήματος, κοινωνικής καταπίεσης, φεμινιστικής κίνησης της εποχής», δηλώνει η συγγραφέας Νεφέλη Μαϊστράλη. Το έργο της αντλεί από ιστορικά ντοκουμέντα και γυναικείες αφηγήσεις της εποχής, αλλά και από συνεντεύξεις γυναικών που εργάζονται σήμερα ως εσωτερικές οικιακές βοηθοί. Φέρνει ενώπιον του θεατή ένα πρωτότυπο θεατρικό έργο, αποδίδοντας με μαεστρία αυτό που έζησαν τη δεκαετία του ’50, τα κορίτσια αυτά, αναγνωρίζοντας ότι όταν η συζήτηση περί του θέματος εκτονώθηκε, καμιά ουσιαστική αλλαγή δεν έγινε. «Ο βασανισμός της Σπυριδούλας συνέβη το 1955. Πήρε τρομακτικές διαστάσεις κι όμως το ’60, σε όλες τις ταινίες της Φίνος Φιλμ η υπηρέτρια συνεχίζει να είναι η εσωτερική στο σπίτι, η αλαφροΐσκιωτη, η λίγο πεταχτούλα που δεν έχει καμία βιογραφία», επισημαίνει η Νεφέλη Μαϊστράλη.

Οι σκηνοθέτες

Για τις ανάγκες της παράστασης και για να επεκταθούν και στα σημερινά προβλήματα οι δύο σκηνοθέτες συζήτησαν με μέλη της Ένωσης Φιλιππινέζων Ελλάδος. «Η κακοποίηση των γυναικών που εργάζονται ως οικιακές βοηθοί μπορεί να είναι λεκτική, συμπεριφοράς, ακόμη και σεξουαλική. Αν η κακοποίηση της Σπυριδούλας τη δεκαετία του ’50 έγινε με το σίδερο, σήμερα η μορφή της κακοποίησης έχει άλλα πρόσωπα», δηλώνει ο Θανάσης Ζερίτης. Ο Χάρης Κρεμμύδας προσθέτει ότι σε μία εποχή που το #metoo υπάρχει στη ζωή μας και οι γυναίκες ορθώνουν πλέον το τραύμα που τους έχει καταπιέσει, η παράσταση συζητά απευθείας με το σήμερα.

Κριτικές

«Οι ψυχοκόρες, μέσα από χορικά (της παράστασης) “συστήνονται” στα μελλοντικά αφεντικά τους, τονίζοντας όλες τις δουλειές που ξέρουν να κάνουν, την ταχύτητα με την οποία εργάζονται και φυσικά, το μεγάλο προσόν τους: Τρώνε λίγο. Δεν θα τους βάλουν σε έξοδα. Κινούνται ασταμάτητα επάνω στη σκηνή, ανάμεσα σε μπουγάδες και βρόμικα σεντόνια, κουβαλώντας βαρείς κάδους σκουπιδιών. Αντιδρούν. Μέσα από τις αφηγήσεις τους όμως, μαθαίνουμε πως δεν είναι κακά όλα τα αφεντικά. Κάποιες ήταν ευτυχισμένες στα σπίτια που δούλευαν, τις πάντρεψαν κιόλας».

(Ανδριάνα Τσιότσιου, www.2020mag.gr.)

«Η Νεφέλη Μαϊστράλη αντλώντας στοιχεία από αληθινές μαρτυρίες γυναικών που εργάστηκαν ως υπηρέτριες γράφει ένα πρωτότυπο έργο που η δομή του συνιστά μία καλογραμμένη σύγχρονη τραγωδία. Εξωτερικά και εσωτερικά στοιχεία συνδιαλέγονται άρρηκτα χτίζοντας ένα λόγο τραγικό που κορυφώνεται σε ένα απελευθερωτικό κρεσέντο αντίστασης και ορατότητας που γκρεμίζει τα ταξικά στερεότυπα»

(Ειρήνη Δρίβα, Αυγή)

Συντελεστές

Σκηνοθεσία: Θανάσης Ζερίτης, Χάρης Κρεμμύδας

Δραματουργία: Νεφέλη Μαϊστράλη

Σκηνικά – Κοστούμια: Γεωργία Μπούρδα

Μουσική επιμέλεια – Σύνθεση: Θραξ Πανκc

Κίνηση: Πάνος Τοψίδης

Βοηθός σκηνοθετών: Ελένη Τσιμπρικίδου

Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης

Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή

Έρευνα: Παναγιώτης Λιαρόπουλος

Παίζουν: Αριστέα Σταφυλαράκη, Σταύρος Γιαννουλάδης, Τάσος Δημητρόπουλος, Αργυρώ Θεοδωράκη, Τατιάνα Άννα Πίττα, Ελένη Τσιμπρικίδου.

Ταυτότητα του Φεστιβάλ
Διοργανωτές: Δήμος Λευκωσίας, Nicosia For Art 
Το Φεστιβάλ παρουσιάζει η εταιρεία ECOMMBX.
Θεσμικός χορηγός φεστιβάλ: Υφυπουργείο Πολιτισμού, Κυπριακή Δημοκρατία 
Αργυρός χορηγός φεστιβάλ: Cyprus Public Transport
Χάλκινος χορηγός φεστιβάλ: Πρεσβεία της Ισπανίας στην Κύπρο, Deloitte Legal
Χορηγός φιλοξενίας: The Classic Hotel